حقایقی در مورد انقلاب فرانسه

این جمله مهاتما گاندی را هرگز فراموش نمیکنم: "کسی که با دروغ و خشونت به حکومت برسد، با دروغ و خشونت هم حکومت میکند". دروغگویی برای رسیدن به هدف فقط مختص روشنفکر ایرانی نیست. هر انقلابی که با خشونت به ثمر رسید، پشتوانه اش دروغ بوده است. امروز خواستم حقایقی در مورد انقلاب فرانسه را مطرح کنم که تا به امروز به این صورت نشنیده اید.

فرانسویان تاریخ وقوع انقلاب فرانسه را مصادف با یورش به زندان باستیل به تاریخ 14 جولای 1789 میدانند.

برای همه روشن شده است که زندان باستیل یکی از مخوف ترین زندانهای تاریخ بشری بوده است. شاید زمانی چنین بوده، ولی این زندان به هنگام یورش، فقط 7 زندانی داشت که یکی از آنان Marquis de Sade بود که واژه "سادیسم" از نام او گرفته شده است.

این زندان در زمان لوئی پانزدهم از اهمیت افتاده بود و توپهایی که در آن بودند را به پادگانها برده و جای آن را ماکتهایی از فلز و چوب برای تزئین برج و باروی آن گرفته بود. پس از تغییرات و تعمیراتی اساسی، لوئی شانزدهم که انقلاب در زمان او صورت گرفت، قسمت بزرگی از زندان را به کتابخانه ای مجهز برای عموم مردم تغییر داده بود که در اروپا کم نظیر بود.

زندانبانان و نگهبانان باستیل از معلولین جنگی و پیرمردان تشکیل میشدند که عموما یا یک دست و یا یک پا نداشتند تا با داشتن شغلی در آخر عمر از فقر نمیرند. به هنگام یورش به باستیل ، این نگهبانان کوچکترین مقاومتی از خود نشان ندادند.

قسمت دیگر زندان مربوط به امور دفتری و اداری شهر پاریس میشد که شهردار پاریس به نام Jacques de Flesselless دفتر کار خود را در آنجا داشت. یورشگران با اینکه قول داده بودند که او را رها کنند، قصابی که در بین یورشگران بود، او را گرفت و سر او را کنار جوی خیابان با چاقوی قصابی خود برید. همین کار را با رئیس زندان de Launay هم کردند. بعد هم سر این دو را سر نیزه کرده و دور شهر چرخاندند.

نگهبانان زندان هم همگی قتل عام شدند. علت حمله همه جانبه مردم عادی هم یک سوءتفاهم بود. یورشگران که باستیل را فتح کرده بودند، داخل ماکتهای توپ، باروت ریختند و قصد آتش داشتند که توپها(که توپ واقعی نبودند) با صدای مهیبی منفجر شدند. به ناگاه در شهر شایعه شد که "توپهای باستیل به روی پاریس آتش گشودند". این دروغی بیش نبود. حتی نگهبانان باستیل مطلقا دستور داشتند که به کسی شلیک نکنند و از خود مقاومت نشان ندهند.

در پایان کار، در مورد حمله به باستیل داستانها و افسانه ها ساخته شد و به خاطر این فتح قهرمانانه، به فاتحان باستیل مدال داده شد و ایشان تا آخر عمر از بیت المال حقوق بازنشستگی گرفتند.

در ضمن این جمله ای "ماری آنتوانت" که گفته است "اگر نان ندارند بروند کیک بخورند" از نظر تاریخی صحت ندارد و فقط برای بدنام کردن و نامحبوب کردن او از طرف انقلابیون شایع گردید. در مورد فرح پهلوی هم در چند روزنامه به اصطلاح معتبر آن زمان هم نوشته شد که او به این علت پوست زیبایی دارد، چرا که برای او روزی دو جوان را در وان حمام وی سر میبرد و او در آن خون شنا میکند.

بر خلاف دانسته های عمومی در ایران، لوئی شانزدهم به هنگام انقلاب اعدام نشد. سر او را به سال 1793 یعنی 4 سال پس از انقلاب با گیوتین زدند.

به دو دلیل:

1- میخواستند که از شرش خلاص شوند تا نظام پادشاهی از بین رفته تا خود به قدرت برسند.

2- او عملا دیگر قدرت و نفوذی نداشت. ولی همسرش ماری آنتوانت که اطریشی بود، با دیدن نابودی تدریجی فرانسه به دست اراذل و اوباش، بدون خبر داشتن لوئی شانزدهم، به پدر و برادرش در اطریش نامه نوشت و از ایشان تقاضای کمک نظامی کرد. ولی نامه به دست انقلابیون افتاد و ایشان به خانواده سلطنتی تهمت خیانت زدند و پس از دادگاهی نمایشی و پس از تحقیر این دو، هر دو را زیر گیوتین بردند. لوئی شانزدهم تا لحظه آخر نفهمید که چرا اعدام گردید!

منابع:

Constantin de Rennevilles: Inquisition Françoise. E. Roger, Amsterdam 1715. Deutsche Ausgabe: Entlarvte und jedermann zur Schau dargestellte französische Inquisition, oder: Geschicht der Bastille. Nürnberg 1715 (Ortsangabe laut Universal-Lexicon 31. Zedler, Leipzig; Spalte 608)

H. Gourdon de Genouillac: Histoire nationale de la Bastille 1370–1789. Récit authentique et vrai. F. Roy, Paris 1880

Henri Lemoine: Le démolisseur de la Bastille, Paris, 1930. (frz., zu Palloy)